چگونگی مدیریت بحران در کسب و کار یکی از مسائل بسیار مهم در دنیای کسب و کار است. گاهی پیش می‌آید که یک کسب و کار در تلاطم بحران‌های مالی و فروش و حتی بحران نیروی انسانی گیر کرده و مدیر آن تصمیم به انحلال و تعطیلی آن می‌گیرد. این می‌تواند نشان از عدم مدیریت بحران باشد. نقش مدیریت بحران در حیات یک کسب و کار بسیار با اهمیت است.
اگر بخواهیم بدانیم که چگونه از بحران مالی خارج شویم یا بحران نیروی انسانی و فروش را چگونه باید کنترل کنیم، باید مدیریت بحران را بلد باشیم. مدیریت بحران در هر شرایطی می‌تواند نوعی وقت خریدن برای درست کردن اوضاع باشد. وقتی آن را به درستی اجرا کنیم، حتما جواب می‌دهد. در غیر اینصورت می‌تواند ما را در دریای پر تلاطم بحران غرق کند.
به دلیل اهمیت این موضوع، تصمیم داریم تا چگونگی مدیریت بحران در کسب و کار را مورد بحث و بررسی قرار دهیم. پس همراه ما باشید. در ادامه این موضوع را از نگاه یکی از مدیران موفق ایرانی: ماکان آریا پارسا بررسی کرده‌ایم.
مدیریت بحران در کسب و کار یعنی چه؟
پیش از صحبت در مورد چگونگی مدیریت بحران در کسب و کار، بهتر است بررسی کنیم که مدیریت بحران چیست و اصلا بحران‌های یک کسب و کار چه زمانی گریبان گیر آن می‌شوند؟ همچنین باید بدانیم که انواع بحران در یک کسب و کار چه هستند؟
به گفته ماکان آریا پارسا بحران را می‌توان یک اتفاق و پیشامد ناگهانی معنا کرد. به گونه‌ای که می‌تواند سلامت و حیات فرد یا عده‌ای از افراد را به خطر بیندازد. بحران در کسب و کار نیز به معنا و مفهوم به خطر افتادن حیات و سلامت کسب و کار است. بحران در یک کسب و کار می‌تواند مانند صاعقه از آسمان به یک باره بر سر کسب و کار خراب شده و یا آرام آرام و از قبل، ریشه و پایه‌های آن را سست کند.
دوام و ماندگاری کسب و کار در شرایط بحرانی بسیار سخت است. با توجه به این که بحران مد نظر در چه قسمتی از کسب و کار به وجود آمده یا دامن گیر کدام بخش شده است، می‌تواند عواقب متفاوتی به همراه داشته باشد.
این روزها با توجه به عدم ثبات شرایط مالی، تکنولوژی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی و . . .، نمی‌توان انتظار داشت که هیچ بحرانی را تجربه نکنیم. بحران‌ها حاصل اتفاقات و بی دقتی‌های ما و یا شرایط حاکم بر بازار و اقتصاد هستند. گاهی نیز پیشرفت تکنولوژی هم می‌تواند بحران زا باشد. اگر نتوانیم برای این شرایط و اتفاقات کوچک، فکری کرده و آن‌ها را مدیریت کنیم، در نهایت با یک بحران بزرگ مواجه خواهیم شد که می‌تواند کسب و کار ما را با چالش‌های جدی مواجه کند.
انواع بحران‌ها در کسب و کار
برای بررسی چگونگی مدیریت بحران در کسب و کار نیاز است تا انواع بحران‌های کسب و کار را بشناسیم. برخی از مهم‌ترین بحران‌ها شامل موارد زیر هستند:
- بحران مالی
به اعتقاد ماکان آریا پارسا این بحران را می‌توان مهم‌ترین و در عین حال معمول ترین بحران در یک کسب و کار دانست. عدم توانایی کنترل و مدیریت هزینه‌ها، از دست رفتن سرمایه، نداشتن فروش و مسائلی از این دست، می‌توانند بحران مالی پدید بیاورند. حاصل این بحران می‌تواند ورشکستگی، کمبود نقدینگی و امثال آن باشد. بهتر است با شناخت این بحران، بررسی کنیم که چگونه از بحران مالی خارج شویم و اوضاع را به حالت مطلوب بازگردانیم.
- بحران عملیاتی
این بحران می‌تواند مربوط به نقص در تولید مواد اولیه، نقص در تولید، مشکلات مربوط به خطوط تولید و امثال آن باشد. این بحران بیشتر مربوط به داخل شرکت و تولیدات آن است.
- بحران استراتژیک
انواع تغییرات در نیاز مشتریان، به وجود آمدن رقبای جدید و مسائلی از این قبیل می‌توانند استراتژی‌های کسب و کار را با چالش مواجه کنند. این مشکلات را می‌توان بحران استراتژیک نامید.
- بحران فناوری
این بحران‌ها در دنیای امروزی ما که همه چیز به اینترنت و فضای مجازی متصل است، همیشه وجود دارند. مشکلات در زیرساخت‌ها، مشکلات حوزه اطلاعات و فناوری، مشکل در سیستم و نرم افزارها و . . . می‌توانند بحران فناوری به وجود بیاورند.
- بحران حقوقی
هر مشکلی در زمینه مسائل حقوقی برای کسب و کار پیش می‌آید، می‌تواند در نهایت به یک بحران تبدیل شود. مگر این که جلوی آن گرفته شود. دعاوی قضایی و نقض قراردادها و امثال آن را بحران حقوقی می‌دانیم.
چگونه از بحران مالی خارج شویم؟
از دیدگاه ماکان آریا پارسا یکی از مهم‌ترین مسائل مربوط به چگونگی مدیریت بحران در کسب و کار و رفع این بحران‌ها، مسائل مالی یک کسب و کار است. هر وقت در مسائل مالی دچار مشکل شویم، بدون شک می‌تواند اعتبار و آینده کسب و کار ما را به شدت تحت تاثیر خود قرار دهد.
سر پا نگه داشتن یک کسب و کار در شرایط بحرانی کار چندان ساده‌ای نیست. به خصوص زمانی که پای مسائل مالی در میان باشد. گرانی اجناس و مواد اولیه، بحران‌های پیچیده اقتصادی، واردات بی رویه، رشد قیمت ارز و بی ارزش شدن پول ملی، همگی می‌توانند روی کسب و کار ما تاثیر بگذارند. بحران‌های ناشی از مسائل مالی را می‌توانیم به دو دسته زیر تقسیم کنیم:
- بحران مالی ناشی از کوتاهی داخلی سازمان
- بحران مالی ناشی از اقتصاد و بیرون سازمان
اگر مشکل تامین نقدینگی و سرمایه داشته باشیم و یا نتوانیم جوابگوی حقوق کارمندان باشیم، نوعی بحران مالی پدید می‌آید که یکی از دلایل و ریشه‌های آن به داخل سازمان باز می‌گردد. برای مثال می‌توانیم بازاریابی در شرایط بحران را به کار گرفته و آن را رفع کنیم.
وقتی تیم فروش نتواند به درستی کار کرده و فروش کند، نقدینگی وارد سازمان نخواهد شد. در نتیجه می‌تواند بحران مالی به وجود بیاورد. البته در اینجا فرض می‌کنیم بحران بیرونی وجود نداشته و اقتصاد و اوضاع سیاسی و فرهنگی و فناوری در بیرون از سازمان، ثابت و آرام هستند.
از دید ماکان آریا پارسا دلایل بیرونی سازمان هم می‌توانند بحران آفرین باشند که می‌توانیم گرانی ارز، سقوط ارزش پول ملی، واردات بی رویه اجناس مشابه با تولیدات ما و موارد دیگر را نام ببریم.
این مطلب ادامه دارد… .
مطلب پیشنهادی: حداقل محصول قابل ارائه