به گفته دکتر ماکان آریا پارسا بهبود کیفیت زندگی، یکی از اصولی است که همه ی افراد در زندگی خود به آن می اندیشند. شما می توانید با بررسی آیتم های کیفیت زندگی به صورت روزانه، میزان کیفیت زندگی تان را بسنجید. ما در این مقاله به بررسی چگونگی بهبود کیفیت زندگی و همچنین اهمیت کیفیت زندگی می پردازیم. توصیه می کنیم شما نیز جهت بهبود این اصل در زندگی تان در ادامه ی این مقاله با ما همراه باشید.
کیفیت زندگی چیست؟
طبق تعریف ارائه شده توسط سازمان بهداشت جهانی، کیفیت زندگی به طور کلی احساس و درک یک شخص از زندگی خود می باشد. یک شخص برای بررسی کیفیت زندگی خود به درک موقعیت خود در زندگی می پردازد. طبق نظر دکتر ماکان آریا پارسا میزان کیفیت زندگی هر فرد به عواملی مانند: فرهنگ، ارزش های جامعه، انتظارات، استانداردها، اهداف و… بستگی دارد و طبق این اصول، تعیین می گردد. برداشت هر شخص از میزان کیفیت زندگی خود به میزان حس رضایتی که از زندگی دارد، وابسته است. داشتن حس رضایت در زمینه های مختلف زندگی مانند زمینه های زیر، باعث می شود که انسان به کیفیت زندگی خود پی ببرد:
1- داشتن اعتماد به نفس
2- توانایی سازگار شدن با محیط
3- برقراری روابط و مشارکت های اجتماعی سالم و مثبت
4- شاغل بودن و کسب درآمدی مطلوب
5- احساس داشتن شادی و آرامش
6- لذت بردن از اوقات فراغت.
چگونه می توان میزان کیفیت زندگی را ارزیابی کرد؟
همان طور که پیش تر گفتیم، کیفیت زندگی به معنای داشتن حس رضایت کلی از زندگی می باشد. از دیدگاه دکتر ماکان آریا پارسا برای ارزیابی کردن کیفیت زندگی، فرد باید از نظر ذهنی کاملاً هوشیار باشد. ارزیابی کیفیت زندگی، تمام جوانب مختلف زندگی را در برمی گیرد. یکی از بهترین روش های سنجش کیفیت زندگی، این است که از شخص مورد نظر سؤال شود که چه چیزهایی برای بهبود کیفیت زندگی، برایشان مهم و ارزشمند است؟ همچنین بهتر است از خود شخص نیز بخواهید که نظر خود را در مورد کیفیت زندگی اش شرح داده و یک ارزیابی از میزان کیفیت زندگی اش ارائه دهد. این موارد، راهکارهایی کیفی، جهت بررسی میزان کیفیت زندگی هستند.
راهکارهایی جهت بهبود زندگی
راه های بهبود زندگی یا راه های بهبود کیفیت زندگی، مترادف در نظر گرفته می شوند. دکتر ماکان آریا پارسا اعتقاد دارد که برای افزایش بهبود کیفیت زندگی، راهکارهای مختلف و متنوعی وجود دارند. ما در زیر، چند مورد از این راه های بهبود زندگی را که باعث افزایش رضایتمندی و شادی انسان در زندگی می شوند، شرح داده ایم:
1- پرورش دادن خوش بینی در خود: خوش بین بودن فواید زیادی برای انسان دارد؛ مانند: بهبود عملکرد شغلی، گسترش قوه ی خلاقیت، افزایش توانایی تاب آوری در برابر مصائب زندگی، افزایش میزان تحمل در برابر انواع فشارهای روانی در زندگی، افزایش عزت نفس و…. همه ی این موارد نیز، جزء آیتم های کیفیت زندگی به شمار می روند.
2- زندگی کردن در زمان حال: بهتر است نگرانی های بی مورد درباره ی آینده و نشخوارهای فکری در مورد گذشته ی خود را کنار بگذارید. سعی کنید از توانایی های خود در زمان حال بهره ببرید و از آن ها، جهت رسیدن به اهدافتان استفاده نمایید. زندگی کردن در زمان حال یا در لحظه از جمله بهترین راه های بهبود زندگی محسوب می شود.
3- رو راست بودن با خود: سعی کنید تا ارزش های زندگی و فردی خودتان را بشناسید و همواره به جای رقابت کردن با دیگران، با خود دیروزتان رقابت داشته باشید. بهتر است از مقایسه کردن خود یا زندگی تان با دیگران دست برداشته و به جای آن، اهدافتان را بشناسید و در جهت تحقق آن ها تلاش کنید.
4- استفاده کردن از امکانات موجود، جهت پیش برد اهداف خود در زندگی: این راهکار در واقع به معنای از خود مایه گذاشتن است. شما می توانید جهت کسب عزت نفس بیشتر در زندگی در کارهای داوطلبانه شرکت کرده و یا بدون چشم داشت به دیگران کمک و محبت کنید. انجام دادن این امور، حس ارزشمندی را در شما تقویت می کنند.
بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت
بر باور دکتر ماکان آریا پارسا عوامل مختلفی بر میزان کیفیت زندگی انسان ها تأثیر می گذارند. ما در این قسمت، چند مورد از این عوامل را ذکر کرده ایم:
1- عوامل محیط زندگی: یکی از راه های بهبود زندگی، داشتن امکانات محیطی مناسب و کافی می باشد. میزان کیفیت محل زندگی نیز به مقدار زیادی، کیفیت زندگی را تعیین می کند.
2- عوامل محیط اجتماعی: این عوامل، شامل روابط یک شخص با سایر اعضا در خانه، محل کار و… می شوند.
3- عوامل اقتصادی – اجتماعی: طبق تحقیقات انجام شده، میزان کیفیت زندگی و داشتن حس رضایتمندی از زندگی در افرادی که در طبقات اجتماعی – اقتصادی پایین تری قرار دارند، کمتر است.
4- عوامل فرهنگی: عوامل فرهنگی ای مانند: موقعیت طبقاتی، پیشینه ی قومی، نوع مذهب، اعتقادات و باورها، آداب و رسوم و… از جمله عواملی هستند که به مقدار زیادی بر کیفیت زندگی تأثیر می گذارند.
5- عوامل شخصیتی: برون گرایی، یک ویژگی شخصیتی بسیار مهم است که به مقدار زیادی بر کیفیت زندگی تأثیر می گذارد. افراد برون گرا، معمولاً ارتباطات بیشتر و بهتری را با دیگران برقرار کرده و احساس رضایتمندی بیشتری نیز از زندگی دارند.
بررسی روتین روزانه ی شخصی که می خواهد کیفیت زندگی خود را بهبود دهد
اهمیت داشتن برنامه ریزی یا روتین معین روزانه را نمی توان نادیده گرفت. داشتن روتین مشخص به فرد جهت می دهد و باعث ایجاد انگیزه می گردد. این امور نیز به نوبه ی خود، باعث افزایش حس رضایتمندی می شوند. ما در زیر، چند مورد از نکاتی که برای بهبود کیفیت زندگی مهم هستند و بهتر است در روتین روزانه ی هر انسانی باشند را بیان کرده ایم:
– توجه کردن به روابط خود با دیگران
– ورزش کردن یا داشتن فعالیت های فیزیکی
– توجه کردن به کیفیت خواب خود
– بها دادن و توجه کردن به کیفیت تغذیه ی خود
– شناسایی اهداف خود در زندگی
– اهمیت دادن به تفریحات، اوقات فراغت و استراحت خود
– پیاده روی کردن در طبیعت
– ثبت نام کردن خود در یک کلاس مانند کلاس نقاشی یا موسیقی، طبق علایق و توانایی های خود
– مرتب و منظم نگه داشتن محیط زندگی خود
– پوشیدن لباس های خوب و داشتن ظاهری آراسته
– شکر گزاری کردن
– کمک به دیگران و محبت کردن به آن ها
– بازی کردن.
راه های بهبود زندگی
برای افزایش بهبود کیفیت زندگی، بهتر است عادات مثبت و سالمی را در زندگی تان پرورش دهید. ما در زیر، چند مورد از این عادات سالم و مثبت را ذکر کرده ایم:
1- ایجاد عادت های روزانه ی شاد
2- لبخند زدن حتی در مواقعی که استرس دارید
3- اختصاص دادن زمانی در هر روز، برای سپاس گزاری و قدردانی کردن
4- برقراری ارتباط سالم و گسترش عشق
5- انجام دادن مدیتیشن
6- یادگیری روزانه و حداقل یک راه، جهت بهبود کیفیت زندگی
7- ایجاد عادات سلامتی محور مانند: مراجعه کردن به مشاور، دندانپزشک، روان شناس و….
8- هر روز صبحانه خوردن
9- نوشیدن آب به مقدار زیاد
10- یادگیری مدیریت زمان
11- ترک کردن تدریجی عادات ناسالم و مخرب
12- خوابیدن به مدت حداقل 7 ساعت
13- خوردن غذاهای سبز و میوه ها و سبزیجات به مقدار زیاد
14- پس انداز کردن درصدی از درآمد ماهانه
15- داشتن عادات تفریحی سالم و شاد
16- معاشرت کردن با دیگران و گسترش دامنه ی ارتباطی.
ابعاد مهم کیفیت زندگی کدام اند؟
کیفیت زندگی، دارای ابعاد مختلفی می باشد. این ابعاد، شامل موارد زیر هستند:
1- بعد اجتماعی: این بعد به توانایی هر شخص برای برقراری ارتباط با دیگران، اشاره دارد. برای مثال برقراری ارتباط با همسایگان، دوست ها، خانواده، آشنایان و گروه های مختلف شغلی.
2- بعد جسمی: این بعد، شامل توانایی هر شخص در انجام دادن فعالیت های روزانه که به صرف کردن مقداری انرژی نیاز دارند، می شود. همچنین این بعد می تواند مقیاس هایی مانند: توان و انرژی، تحرک، خواب، درد و ناراحتی و ظرفیت توان کاری را در بر بگیرد.
3- بعد روانی: این بعد، جوانب روحی و سلامتی انسان را در بر می گیرد. جوانبی مانند: عصبانیت، ترس، خوشحالی، آرامش و افسردگی. برخی از زیر مجموعه های این بعد، شامل موارد زیر هستند:
– تصویر از خود
– احساس مثبت
– اعتقادات مذهبی
– احساس منفی
– تمرکز حواس
– حافظه.
بررسی مدل های مختلف کیفیت زندگی
می توان به طور کلی، سه مدل را برای کیفیت زندگی در نظر گرفت. ما این سه مدل را در زیر آورده ایم:
1- کیفیت عینی زندگی: این کیفیت، شامل مطلوب بودن شرایط زندگی یک شخص می باشد؛ شرایطی مانند: شرایط جسمی، مادی، هیجانی و اجتماعی. همچنین این نوع کیفیت زندگی یا این دیدگاه، تحت تأثیر فرهنگ هر شخص قرار دارد.
2- کیفیت ذهنی زندگی: این دیدگاه به معنی احساس فرد از لذت بخش بودن زندگی خود می باشد. داشتن حس رضایتمندی در زندگی در این دسته جای می گیرد.
3- کیفیت اصالت وجودی زندگی: این کیفیت به معنای لذت بخش بودن زندگی یک شخص در سطوح عمیق تر است. فرد می تواند در این سطح مطابق با ماهیت خود، زندگی کند.
سخن پایانی
ما در این مقاله به بررسی اصل کیفیت زندگی و نحوه ی بهبود یافتن آن پرداختیم. دیدید که عوامل مختلفی در بهبود یافتن کیفیت زندگی نقش دارند. شما می توانید با تسلط بر این نکات و عوامل، کیفیت زندگی خود را به مقدار زیادی بهبود بخشیده و همواره از زندگی خود، رضایت بالایی داشته باشید. امیدواریم بتوانید به کمک نکات گفته شده در این مقاله، سطح کیفیت زندگی تان را بیشتر از پیش، بهبود دهید.