از دید ماکان آریا پارسا بازاریابی چند سطحی را میتوانیم یکی از شیوههای نوین در علم بازاریابی به شمار آوریم. البته این روش از فروش به نسبت روشهای دیجیتال مارکتینگ کمی قدیمی محسوب شده و ریشه آن به چند دهه قبل باز میگردد. برخی از شرکتها از این روش در سالهای اخیر استفاده کرده و توانستهاند به برندهای مطرح و مهم در بازار داخل کشور تبدیل شوند.
بازاریابی به روش چند سطحی کاملا با روش بازاریابی تک سطحی متفاوت است. در روش تک سطحی ما میتوانیم به عنوان نماینده فروش، محصولات آن را به شکل همکاری به فروش برسانیم. قرار نیست از فروش کسی پورسانت بگیریم چون فقط خودمان هستیم اما در روش چند سطحی برعکس بوده و ما از فروش اشخاص تا چند سطح پورسانت میگیریم. تعداد سطوح پورسانت دهی و میزان کسب درآمد در این روش را هم، قوانین داخلی شرکت تعیین میکند.
Multi level marketing را میتوان مانند یک ابزار بسیار مهم در نظر گرفت که سرنوشت یک کسب و کار را به شدت تغییر میدهد. بسیاری از شرکتهایی که به شکل هولدینگ اداره میشوند، با این شیوه از بازاریابی به موفقیت دست پیدا کردهاند.
بازاریابی چند سطحی و کاربرد آن در فروش
به گفته ماکان آریا پارسا بازاریابی چند سطحی یا MLM از روشهای توزیع محصول و خدمات است که سیستم آن به صورت شبکهای هدایت میشود. شرکتها در این روش به جای استفاده از خرده فروشان، از افراد مختلف و مصرف کنندگان برای پیشبرد اهداف فروش خود بهره میبرند. در مقابل نیز پاداش و پورسانت حاصل در شبکه فروش را به نسبت سطوح مختلف بین فروشندگان تقسیم میکنند.
Multi level marketing یا همان بازاریابی به روش چند سطحی، روشی است که در آن توزیع کنندگان یا همان نمایندگان فروش، مسئولیت فروش را در یک شبکه به عهده دارند.
اگر ما جذب دعوت یکی از فروشندگان نتورکی شویم، همراه با افرادی که خودمان به این کار دعوت میکنیم، یک شبکه فروش تشکیل میدهیم. درصد مشخصی از فروش و افراد دعوت شده از سوی ما به افراد بالا سری خواهد رسید. همچنین درصدی از فروش شبکه زیر دست ما نیز به خودمان میرسد. این کار میتواند در یک شبکه وسیع رخ داده که البته تعداد سطوح پورسانت دهی از قبل کاملا مشخص هستند. در این روش ایده اصلی تشویق و ترغیب اعضای شبکه فروش برای جذب افراد جدید و فروش دسته جمعی است.

تفاوت بازاریابی چند سطحی و طرحهای هرمی
بسیاری از افرادmulti level marketing را بابازاریابی تک سطحی یکی میدانند که در واقع این طور نیست. این دو روش تفاوتهای مهمی با یکدیگر دارند.
از زمانی که اولین شرکتهای هرمی به ایران پا گذاشتند، چیزی نزدیک به 30 سال میگذرد. در این شرکتها باید با دعوت از افراد مختلف، دو دست یا بال میساختیم. اگر در دو دست خود تعادل ایجاد میکردیم، میتوانستیم ادعا کنیم که به موفقیت رسیدهایم. اما حاصل این موفقیت در 99 درصد موارد هیچ چیز نبود. یعنی نه پول نه محصول و نه هیچ چیز دیگری دریافت نمیکردیم. در واقع فقط اسم این را به یدک میکشیدیم که موفق شده و هر دو دستمان تعادل دارد؛ به امید روزی که از شرکت چیزی را دریافت کنیم.
بعدها با ورود شرکتهایی مانند گلدکوئست، یک سری طلای تقلبی هم در این بین رد و بدل میشد که فقط یک تکه آهن بی مصرف بود. حتی شرکتهایی مانند الخلیج، با راه اندازی سایت و سیستم هرمی به سبک خورشیدی، تعداد بیشتری کاربر جذب میکردند. در نهایت فقط یک پول مجازی را در سایت به ما میدادند که اصلا هم نقد نمیشد.
به اعتقاد ماکان آریا پارسا بازاریابی چند سطحی با طرحهای هرمی گفته شده تفاوت بسیار زیادی دارد که در اینجا به ذکر 3 تفاوت مهم میپردازیم تا شما هم با آنها آشنا شوید:
- در شرکتهای هرمی محصول و خدمات وجود ندارد و یا اگر هم هست، بی ارزش بوده و فقط در صورت تکمیل شاخه و ایجاد تعادل داده میشود اما در شرکتهای چد سطحی این طور نیست.
- شرکتهای بازاریابی به روش چند سطحی دارای مجوز از وزارت صمت هستند اما هرمیها فاقد این مجوز میباشند.
- تقسیم پورسانت در این شرکتها تا چند سطح مشخص شده و بی نهایت نیست اما در هرمیها این طور نیست.

مزایای استفاده از بازاریابی multi level marketing
بازاریابی چند سطحی و استفاده از آن برای شرکتها دارای منافع بسیار زیادی است که در اینجا چند مورد مهم را مطرح میکنیم:
- در این روش از بازاریابی، هزینههای تبلیغاتی به شدت کاهش پیدا میکنند.
- درآمد عاملان فروش به دلیل ایجاد شدن شبکه فروش بیشتر خواهد شد.
- فروش شرکت بالاتر میرود.
- تولید کنندگان به دلیل کم شدن هزینه تبلیغات، وقت و توان و انرژی خود را صرف تولید مواد بهتر و با کیفیت میکنند. در نتیجه مصرف کنندگان نهایی به دلیل حذف واسطهها میتوانند محصولات بهتر و با کیفیتتری را تحویل بگیرند.
از دیدگاه ماکان آریا پارسا بازاریابی تک سطحی فاقد مزایای ذکر شده است و نمیتواند حجم و گستردگی فروش را به اندازه چند سطحی زیاد کند. به همین دلیل بسیاری از شرکتهای تولید کننده در پی این هستند که فعالیت بازاریابی شبکهای انجام دهند تا فروش و برندینگ بهتری را تجربه کنند. برخی از شرکتها نیز محصولات خود را در اختیار کمپانی دیگری میگذارند که بتواند با همین روند فروش آنها را انجام دهد.

برخی از معایب بازاریابی به روش چند سطحی
از دید ماکان آریا پارسا بازاریابی چند سطحی علاوه بر مزایایی که در مورد آن ذکر کردیم، معایبی هم دارد که اگر در مورد آنها اطلاعات داشته باشیم، میتوانیم با دید بازتری به این موضوع بپردازیم. برخی از معایب این روش شامل موارد زیر هستند:
- برخی از کمپانیها هدف و تمام انرژی خود را روی جذب اعضا گذاشته و روی این موضوع تمرکز دارند. این کار میتواند منجر به فروش فقط برای یک بار شود. در نتیجه کیفیت خدمات و محصولات پایین آمده و میتواند به عدم خرید مجدد از سوی مصرف کنندگان بیانجامد.
- نرخ بازگشت در مورد برخی از محصولات و شرکتها بالا است. یعنی مشتریان تحت فشار خرید اولیه را انجام میدهند و به دلیل فشار مجدد، مجبورند مجددا خرید کنند. این اتفاق بعد از یکی دو بار، دیگر رخ نخوهاد داد و مشتری نه تنها خرید نمیکند، بلکه روابط او و شرکت بهم میخورد.
- برای ورود به بیشتر شرکتهایی که از بازاریابی چند سطحی استفاده میکنند، نیازمند سرمایه اولیه هستیم. این مورد میتواند منجر به کمتر شدن استقبال از این روش بازاریابی در گذر زمان شود.

این مطلب ادامه دارد… .